juiste bouwlift zorgt voor een kortere doorlooptijd van projecten

verticaal transport met tal van toepassingen

Bouwliften worden vaak gebruikt bij constructie- en renovatieprojecten voor gebouwen, waarbij er behoefte is aan het heffen van zware materialen naar hogere verdiepingen. Bouwliften zijn vooral handig op locaties waar er geen torenkraan wordt geplaatst. Op die manier kan het verticaal transport verzorgd blijven. De toepassingen zijn legio: bouwliften zijn relevant bij gevelrenovaties, betonrot van balkons, ergonomie van de arbeiders (grote hoogtes), transporteren van gipsplaten voor binnenafwerking ...

Pro's en contra's

Bouwliften zorgen voor een verhoogde veiligheid, betere toegankelijkheid, efficiënte verticale verplaatsing: een bouwlift maakt het immers mogelijk om materialen, gereedschappen en werknemers snel en efficiënt naar hogere verdiepingen te verplaatsen. Dit bespaart tijd en verhoogt de productiviteit op de bouwplaats. Een bouwlift neemt ook minder plaats in beslag op de werf dan een kraan of verreiker. Nadeel van een bouwlift is dan weer dat deze moet verankerd worden aan de gevel.

Het belang van bouwliften kan echter nauwelijks overschat worden. Verticaal transport is een belangrijk deel van de logistiek in een bouwproject. Hoe sneller en efficiënter bouwmaterialen op de juiste hoogte kunnen worden gebracht, hoe korter de doorlooptijd van een project. 

Welk type lift hoort bij welk project?

Liften met een kleiner draagvermogen worden meestal gebruikt bij gevelrenovaties. Grotere liften met een groter draagvermogen zijn bedoeld voor binnenafwerking, het plaatsen van ramen van appartementen/bedrijfsgebouwen, het heffen van paletten bouwstenen of tegels … Er zijn open bouwliften enkel voor goederen, transportplatformen voor goederen en personen, gesloten bouwliften met een hogere snelheid voor personen ...

Het is dus aan te raden vooraf goed af te spreken met de plaatser van de bouwlift wat er precies naar boven of beneden moet, zodat de juiste lift met de beste opstelling kan voorzien worden. Elk project is immers maatwerk, waarbij moet worden nagedacht over de nodige uitstapplaatsen, hoe er zal worden geladen, en dit afhankelijk van de vorm van de gevel en de beschikbare ruimte op de begane grond. Enkele mogelijkheden:

Pedaallift

De pedaallift is een kleine en handige lift die wordt bediend door een persoon die op een pedaal stapt om de lift omhoog of omlaag te bewegen. Pedaalliften worden vaak gebruikt voor lichtere materialen en gereedschappen op kleinere werven.

Modulaire liften

De steeds grotere populariteit van modulaire liften voor hogere bouwprojecten biedt de mogelijkheid om maatwerk te leveren op de werf. Waar voorheen standaardliften werden gebruikt, is het nu mogelijk om een oplossing te kiezen die precies is afgestemd op het bouwproces en de specifieke werfsituatie. Modulaire liften groeien als het ware mee met de constructie van kantoortorens en flatgebouwen. De lift begint als een basisversie, maar naarmate de bouw vordert en extra verdiepingen worden bereikt, kan de verkoper of het verhuurbedrijf langskomen om extra masten toe te voegen. Op deze manier stijgt de lift mee met de hoogte van de werf.

Dit systeem heeft verschillende voordelen. Het belangrijkste is dat er geen bouwkraan nodig is om te helpen bij de opbouw van de lift. Dankzij de al geïnstalleerde lift kunnen extra masten eenvoudig naar de volgende verdieping worden getransporteerd, waardoor een soepele montage door de lifttechnici mogelijk is.

De modulariteit van deze liften speelt ook een rol bij het heffen van materialen en personen. Een modulair platformconcept kan worden aangepast aan de specifieke eisen van een project, zoals het monteren van een groter platform, hellingen of draaideuren. Hierdoor kunnen de liften optimaal worden aangepast aan de behoeften van de werf en het bouwproces, wat zorgt voor een efficiëntere en vlottere uitvoering van het project.

Jumplift

Een steeds vaker toegepaste techniek in de bouw van appartementen en flatgebouwen is de jumplift. Deze methode maakt gebruik van de bestaande of al gebouwde liftschacht, die tijdens het bouwproces fungeert als een bouwlift. De lift kan relatief snel worden geïnstalleerd, zodra het vereiste aantal verdiepingen is bereikt om de tijdelijke machinekamer te kunnen huisvesten, meestal tussen de vijf en acht verdiepingen.

Recente bouwliften zijn meer en meer uitgerust met 'wireless floor calls', zodat er minder bekabeling nodig is

Na het plaatsen van een tijdelijk dak en de voorbereiding van de liftschacht kan het systeem in werking worden gesteld. Vervolgens groeit de lift mee met de voortgang van de bouw. De jumplift kan hoogtes bereiken tot 400 à 500 meter, hoge snelheden tot 4 m/s en een hefvermogen tot 4.000 kg. Een bijkomend voordeel is dat het systeem ongevoelig is voor weersomstandigheden en een beperkte ruimte inneemt.

Combilift/Twinlift

Wie nog meer tijd wil besparen, kan opteren voor een combi- of twinlift. Bij deze uitvoering worden zowel een goederenlift als een personenlift op één mast gemonteerd. Naast de aanzienlijke tijdwinst biedt deze aanpak het grote voordeel van ruimtebesparing. 'The sky' is hier bijna letterlijk 'the limit', want moderne liften zijn vandaag de dag in staat om tientallen personen tegelijk naar de gewenste verdieping te vervoeren, terwijl ze ook beschikken over een hefvermogen van meerdere tonnen.

Het is echter van essentieel belang op te merken dat goederen en personen nooit in dezelfde lift vervoerd mogen worden, omdat goederenliften niet hetzelfde veiligheidsniveau hebben als personenliften. Hoewel dit logisch is, blijkt de praktijk nog vaak uit te wijzen dat deze regel niet altijd wordt nageleefd.

Bouwlift of torenkraan?

Een bouwlift kan misschien niet wat een torenkraan kan, maar kan ook veel wél wat de torenkraan níét kan, zoals het vervoeren van personen, het veilig binnenplaatsen van gipsplaten, het heffen van glasbokken, het veilig transporteren van het afgebroken materiaal bij afbraakwerken (strippen van een gebouw) ...

In de lift

Bouwliften zitten ook figuurlijk in de lift. Aangezien de beschikbare ruimte steeds schaarser wordt, wordt er steeds meer in de hoogte gebouwd. Beschikbare projectgronden worden ook steeds schaarser en kleiner. De doorlooptijd van een project wordt dan ook alsmaar belangrijker om het rendement te garanderen.

Dat verklaart een steeds grotere trend naar het gebruik van bouwliften. In het buitenland zien we ook regelgeving die bouwliften vanaf een bepaalde hoogte verplicht. Het valt ook te verwachten dat België in de toekomst deze internationale regelgeving zal volgen.

Steeds fijnere aansturing

Recente liften zijn meer en meer uitgerust met 'wireless floor calls', zodat er minder bekabeling nodig is. Ook de bediening van de lift met een zogenaamde 'encoder' komt meer voor. Hierdoor worden verschillende stops van de lift geprogrammeerd, zodat de lift niet nodeloos op en neer moet rijden, maar tussendoor op de correcte etages stopt en in de juiste volgorde (zoals bij traditionele binnenliften).

Het is ook mogelijk om te werken met een badgesysteem om te controleren wie er wanneer de lift gebruikt, zodat de hoofdaannemer dit correct kan controleren en indien nodig kan doorrekenen aan de onderaannemers.

Eenvoudig in gebruik

Het gebruik van bouwliften is veelal heel simpel, waardoor ze door zowat iedereen op het project bediend kunnen worden. Er is geen opleiding vooraf vereist, wel eventueel een instructie door een bevoegd persoon. De machine controleert zelf of alle veiligheden in orde zijn en met één druk op de knop gaat de lift omhoog of omlaag tot het gewenste niveau. De opbouw gebeurt door masten van 1,5 meter op elkaar te plaatsen, waarbij de mast (opgegeven verankeringsafstand is meegeven door de fabrikant) verankerd wordt aan de stelling of gevel.

De bouwlift kan bediend worden door middel van een bedieningspeer vanop de grond om het materiaal of de goederen te transporteren. Een andere mogelijkheid is dat het een en ander vanuit de bouwlift zelf wordt bediend met een bedieningsknop op het paneel. Europees gekeurd heeft de bouwlift een snelheid van 12 m/min voor het transporteren van personen, 24 m/min voor enkel goederen. Gesloten bouwliften kunnen een snelheid halen van 40 tot 60 m/min.

Indien een project langer dan vier jaar duurt, is kopen aangewezen. Bij een kortere doorlooptijd is huren interessanter

Toch wordt ook de liftbediening steeds geavanceerder. In plaats van een eenvoudige druk op de knop, maken steeds meer liften gebruik van een overzichtelijke display, inclusief speakers voor een optimale werfcommunicatie. Daarnaast is er een trend naar lager vermogen waarbij ook liften mogelijk zijn die werken op monofase 220 V in plaats van driefase 400 V.

Huren of kopen?

Elk project is anders. Het is dan ook minder evident om altijd het juiste type bouwlift met het nodige aantal mastlengtes, etagepoorten en toebehoren in huis te hebben. Huren is dan interessant. Bouwbedrijven die steeds hetzelfde type projecten doen waarbij de machines die ze nodig hebben en de hoogtes gelijkaardig zijn, kopen meestal bouwliften. Soms is een mix van kopen en huren van toepassing om zo bepaalde pieken op te vangen.

Indien een project langer dan vier jaar duurt, is kopen aangewezen. Bij projecten met een kortere doorlooptijd is huren meestal interessanter.

veiligheid

Veiligheid is samen met efficiëntie wellicht het belangrijkste aandachtspunt in de recente ontwikkelingen rond bouwliften. Het gebruik van bouwliften brengt verschillende risico's met zich, zoals het risico van vallen van grote hoogtes, knelgevaar, vallende voorwerpen en elektrische risico's.

normen en keuring

Om deze risico's zoveel mogelijk te minimaliseren, zijn er strikte veiligheidsnormen van kracht, namelijk EN 12158-1, EN 12158-2 en EN 12159. Deze normen zijn respectievelijk van toepassing op verticaal opgestelde bouwliften voor goederenvervoer met een betreedbaar platform, schuin opgestelde bouwliften voor goederenvervoer, en bouwliften voor personen en goederen met een verticaal geleide kooi. Deze normen zijn voornamelijk relevant voor fabrikanten en keuringsorganisaties, terwijl eindgebruikers er mogelijk minder frequent mee in aanraking komen. Het is echter belangrijk op te merken dat de eigenaar zélf verantwoordelijk is voor de periodieke keuring van de bouwlift.

Bouwliften krijgen een jaarlijkse keuring en een keuring bij elke nieuwe opstelling. Na opstelling is een keuring om de drie maand vereist. Welke keuring er dient te gebeuren, hangt af van het type machine en de machinerichtlijn waaronder deze is gemaakt.

Bouwliften krijgen een jaarlijkse keuring en een keuring bij elke nieuwe opstelling. Wanneer u huurt, is de verhuurder verantwoordelijk

Wanneer u een bouwlift huurt, vervalt deze verplichting en wordt het de verantwoordelijkheid van de verhuurder om aan de regelgeving te voldoen. Het is ook in dit geval van essentieel belang om zorgvuldig te kiezen met welke partij u in zee gaat en ervoor te zorgen dat zij zich aan de nodige veiligheidsnormen houden. Het waarborgen van de veiligheid moet altijd een prioriteit zijn bij het gebruik van bouwliften, ongeacht of u eigenaar of huurder bent.

antibotssysteem

Omwille van de veiligheid zijn bouwliften uitgerust met een antibotssysteem: dat is een metalen rooster dat onderaan de lift hangt. Indien er bij toeval een obstakel onder de lift zou geplaatst zijn, wordt het rooster opgetild en stopt de lift automatisch door middel van een sensor.

Met medewerking van: Eurorent, Huurland en Orion Dynamic BV