GLAZEN SPATWAND IN KEUKEN VOOR LICHTERE EN MEER RUIMTELIJKE OPTIEK

THERMISCH GEHARD GLAS VOOR SPATWANDEN IN KEUKENS

Thermisch gehard glas is hét materiaal bij uitstek om als spatwand in de keuken te integreren. Het vormt een gesloten oppervlak waardoor de hygiëne verzekerd en het onderhoud makkelijk uitvoerbaar is. Bovendien bestaan er heel wat esthetische afwerkingsmogelijkheden voor het materiaal. In dit artikel overlopen we de voor- en nadelen, de technische prestaties, de montagemogelijkheden en tips voor het onderhoud van thermisch gehard glas.

TAL VAN VOORDELEN

Terwijl spatwanden in thermisch gehard glas in Britse keukens al vele jaren ingeburgerd zijn, is dat in de lage landen veel minder het geval. En dat is verwonderlijk, want het gebruik van thermisch gehard glas in de keuken heeft tal van voordelen. Zo zorgt het gebruik van een heldere glazen keukenachterwand voor een optisch groter effect, waardoor de keuken een lichtere, meer ruimtelijke indruk maakt. Het materiaal kan in principe in alle mogelijke kleuren en kleurschakeringen geleverd worden en is mooi combineerbaar met andere materialen. Vlekvorming treedt veel minder snel op dan bij houten, stenen of kunststof spatwand. Glas is redelijk krasbestendig en onderhoudsvriendelijk: omdat glaspanelen tot 5.000 mm lengte tot de mogelijkheden behoren, kan nagenoeg in alle keukens naadloos gewerkt worden, wat het gebruiksgemak en de hygiëne nadien enkel maar ten goede komen.

THERMISCH GEHARD GLAS

Het procedé om floatglas te vervaardigen stamt uit 1952 en gaat als volgt: bovenop een bad gesmolten tin wordt glas in vloeibare vorm gegoten. Omdat glas lichter is dan tin, drijft het er bovenop. Metalen in vloeibare vorm vormen een perfect vlak oppervlak. Op deze manier is ook de onderkant van het glas perfect vlak. Op zijn beurt zorgt de oppervlaktespanning van het glas zelf voor een perfect gladde bovenkant. De floatglasmethode wordt in een continu gietproces toegepast: aan één kant wordt het vloeibare glas op het vloeibare tin gegoten, aan de andere kant wordt de gestolde glasplaat verder afgekoeld en in de gewenste afmetingen gesneden. Om van floatglas thermisch gehard glas te maken, wordt het floatglas tot meer dan 700°C verhit, waardoor er een spanningsveld in het glas ontstaat. Men kan dit beschouwen als een spanning die zich vanuit het midden van het glas naar de randen begeeft. Die spanning zorgt dus voor een sterkere materie dan het niet-geharde glas, tot wel vijf keer zo sterk! Na de verhitting wordt het glas immers bijzonder snel afgekoeld, waardoor de oppervlakte krimpt en sneller hard wordt dan de kern. Wanneer de kern op zijn beurt ook afkoelt en samentrekt, oefent dit een trekkracht uit op de beide oppervlakten en ontstaat er een blijvende spanning. Mocht het glas breken, ontstaan er kleine korrels die geen grote snijwonden kunnen veroorzaken. Door het hardingsproces kunnen er in uiterst zeldzame gevallen lichte buigingen en hardingsvlekken ontstaan. In vele gevallen wordt de voorkeur aan extra helder glas gegeven i.p.v. aan standaard glas, omdat dit bij lichte kleuren een betere kleurechtheid geeft (meer dan 90%). Standaard glas heeft soms een groene tint. Thermisch gehard glas kan temperatuursverschillen tot 200°C aan, wat het heel bruikbaar maakt voor een keukenomgeving.

WAAIER AAN MOGELIJKHEDEN

Vijf verschillende diktes achterwanden
Achterwanden:
• 4 mm; 
• 6 mm; 
• 8 mm. 
Werkbladen:
• 10 mm; 
• 12 mm. 
Vijf glassoorten
• Transparant; 
• Satijn (mat); 
• Extra transparant; 
• Extra transparant satijn (mat); 
• Anti-kras glas (enkel bij werkbladen). 
Kleuren
In alle RAL of NCS-kleuren
Uitsparingen
• Stopcontacten; 
• Hoekuitsparingen; 
• Waterkraangat of powerport; 
• Spoelbak of kookplaat; 
• Kan met matte of gepolierde binnenrand. 

ONTERECHTE ANGST VOOR GLASBREUK

Consumenten hebben vaak angst voor glasbreuk, zeker wanneer dit materiaal in een keuken wordt aangewend. Maar thermisch gehard glas is vijf keer zo sterk als niet-gehard glas en de dikte varieert van 4 mm tot 19 mm. Voor toepassing als keukenwand volstaat 6 mm of 8 mm. Want hoe dikker het glasblad, hoe minder de kleurechtheid. Voor een werkblad mag dit echter een dikte van 10 mm à 12 mm zijn. Bij een eventuele slag of stoot op het glazen werkblad of op de spatwand, zijn het respectievelijk de dragende structuur en de muur waartegen het glas zich bevindt, die de schok opvangen. Men kan dit niet vergelijken met bijvoorbeeld een glasplaat die als venster gebruikt wordt en daardoor geen ‘rugdekking’ heeft. Bovendien gaat het meestal om gehard glas zodat bij een eventuele breuk grote, gevaarlijke scherven uit den boze zijn. Bij glazen werkbladen gebruikt men wel vaak nog een dikke floatglas, omdat deze krasbestendiger is dan gehard glas.

DIVERSE UITVOERINGEN EN AFWERKINGEN

De frontzijde van thermisch gehard glas kan gezuurd worden en al dan niet voorzien zijn van een extra kras- en vlekbestendige behandeling. De naar keuze glanzende, satijnglanzende of gematteerde uitvoering harmonieert met natuurlijke materialen, zoals natuursteen, hout, metaal... Randen kunnen afgerond, mat of gepolijst geslepen worden. Uitsparingen, al dan niet geslepen, voor op- of onderbouw zijn uitvoerbaar. Heel handig voor het mooi inwerken van stopcontacten, waterkranen, spoelbakken en voor een verzorgde aansluiting met de muur of kasten.

UITSPARINGEN OP VOORHAND DOORGEVEN

Toch kent de toepassing van glas als werkblad of spatwand ook beperkingen. Zo dient men bij grote en speciale uitsparingen extra rekening te houden met de criteria van het hardingsproces. Omdat er nadien geen openingen meer kunnen worden aangebracht in thermisch gehard glas, dient de schrijnwerker vooraf alle uitsparingen en gaten uiterst perfect op te meten, rekening houdend om steeds minstens 60 mm van de glasranden verwijderd te blijven.

KLEURRIJKE AFWERKING

Thermisch gehard glas kan geheel of gedeeltelijk voorzien worden van een opake laklaag op de beschermde rug- of onderzijde. Die laklaag kan in principe in prints en in alle RAL- of NCS-kleuren. Lichtere kleuren of wit worden bij voorkeur op extra helder glas toegepast om kleurvervorming te vermijden (standaard glas heeft een ietwat groenige schijn, veroorzaakt door de ijzeroxides die in het zand aanwezig zijn). Maar ook dan bedraagt de kleurechtheid al 90 %.

PLAATSING

Stopcontacten, waterkranen, dampkappen, fornuizen, spoeltafels… alles wat de montage van de spatwand of het werkblad kan belemmeren moet vooraf gedemonteerd worden. Thermisch gehard glas, al dan niet gelakt, is eenvoudig en snel te plaatsen d.m.v. mechanische bevestiging of verlijming. Die verlijming gebeurt bij voorkeur uitsluitend met producten gevalideerd voor deze toepassing, zoals spiegellijm of neutrale, zuurvrije siliconekit. Het aanbrengen van de lijm gebeurt conform de nbn S 23-002. Het verstandigste is om een verlijming of lijmsoort te gebruiken die door de glasproducent geadviseerd wordt. De meeste geven dan ook graag garantie. Bijzonder handig is een universele spuitbare contactlijm op basis van polychloropreen. Dankzij het draagbare spuitsysteem is er geen perslucht of elektriciteit nodig. Andere pluspunten zijn de snelle droging, krachtopbouw en bestendigheid tegen vocht en hoge temperaturen (ongeveer tot 115 °C), alsook tegen zuren en basen. Het spreekt voor zich dat de glasbladen steeds dienen aangebracht te worden op een perfect vlakke ondergrond, ontdaan van ook maar de kleinste oneffenheid, en dat die ondergrond daarnaast ook droog, vochtvrij, uitgehard en egaal van kleur is. De afstand tussen het thermisch gehard en gelakt glas, gebruikt als splash back, en het kookfornuis dient minstens 6 cm te bedragen. Langdurige blootstelling aan een temperatuur van 50° C of meer, kan immers een verkleuring van de lak of een wijziging van de glansgraad veroorzaken. Maar onder normale omstandigheden hoeft men zich geen zorgen te maken. De gelakte zijde bevindt zich immers steeds aan de achter- of onderkant van de glasplaat, zodat deze door de massa van het glas beschermd wordt. Het materiaal is op zijn beurt van nature uit zeer hard, wat een bijzonder hygiënische, slijtvaste oppervlakte creëert.

ONDERHOUD

Het is nuttig om aan de particulier enkele onderhoudstips mee te geven.
• Het glas kan beschadigd worden door zuren. Bijgevolg zijn alle onderhoudsproducten die zuur bevatten, uitgesloten. Gebruik geen brandalcohol (de blauwe kleurstof wordt door glas geabsorbeerd) of bijtende middelen.
• De gangbare onderhoudsproducten voor de keuken zijn bruikbaar, maar gebruik iets meer water.
• Laat geen gemorste producten opdrogen. De verwijdering kost enkel maar meer moeite.
• Gebruik een traditionele, zachte en niet-pluizende doek of spons met water, eventueel gecombineerd met een glascleaner. Gebruik zeker geen schuurspons of dergelijke schurende materialen of producten. 

OOK BUITEN DE KEUKEN

Naast de realisatie van werkbladen en spatwanden voor keukens, is thermisch gehard en gelakt glas ook geschikt voor uitvoering in meubels, werkbladen, tafelbladen, leggers, binnendeuren, badkamers, dressings… In elke toepassing zorgt het materiaal voor een extra luxueus tintje. Daarnaast kunnen alle types gelakt glas voorzien worden van een magnetische functie. Hierdoor kunnen kleine objecten eventueel tijdelijk aan de wand bevestigd worden. Ook kan er uitwisbaar op geschreven worden met bepaalde viltstiften.