“sterktes van de groep combineren met die van elke individuele speler”

CEO VDS Group zoekt nog verdere versterkingen

Ook de bouwsector ontsnapte niet aan (de eerste golf van) de coronacrisis. Op enkele dagen tijd zag de VDS Group al haar werven stilgelegd. Toch liet de heropstart niet al te lang op zich wachten. Uw vakblad Aannemer had een boeiend gesprek met Michel Vanderstraeten, CEO van de VDS Group, en Karel Luyckx, sinds kort CEO van Vanderstraeten nv. Over de ontstaansgeschiedenis van de onderneming, de toekomstplannen en de uitdagingen van de sector.

Van schrijnwerker naar algemeen aannemer

Eerste generatie aanvankelijk zelfstandig schrijnwerker

VDS Group kan je het best omschrijven als een familiale bouwgroep die zijn oorsprong vindt in de firma Vanderstraeten nv. “Mijn grootvader, Michel Vanderstraeten, begon in 1935 als zelfstandig schrijnwerker”, steekt Michel Vanderstraeten van wal.

“Aanvankelijk werd hij door metselaars ingeschakeld, maar al snel evolueerde hij naar een algemene aannemer. In de naoorlogse periode groeide de firma op korte tijd uit tot een grote werkgever in Lummen. Midden de jaren 60 telde onze onderneming 250 werknemers en waren we louter een productiebedrijf waarbij het grootste deel van de werken met eigen personeel werd uitgevoerd. In die tijd concentreerden onze werkzaamheden zich op de scholenbouw en het optrekken van woonwijken voor sociale huisvestingsmaatschappijen. Daarnaast was ook de Belgische Defensie decennia lang een van onze grootste klanten.”

Metamorfose in bouwsector

“Heel die tijd waren we gevestigd aan de rand van het centrum van Lummen. Toen ik mijn vader vertelde dat het mijn absolute wens was om de firma over te nemen, heeft hij onze onderneming klaargemaakt voor de overgang van de tweede naar de derde generatie. Hij kocht een bedrijventerrein aan de Europaweg en zette er in 1993 een kantoorgebouw en werkhuizen op.”

Selectie van onderaannemers belangrijk

“Terwijl we in de jaren 60 alle werken nog grotendeels met eigen mensen uitvoerden, is de bouwsector inmiddels enorm gewijzigd. Toen ik hier begon, hadden we 115 arbeiders en 12 bedienen. Nu stellen we een 65-tal bedienden tewerk en een 60-tal arbeiders. Het gevolg is dat steeds minder van de ruwbouwactiviteiten uit ons orderboekje met eigen mensen worden uitgevoerd. De algemene aannemerij evolueerde dan ook van louter productiebedrijven naar dienstenbedrijven. De selectie van onderaannemers wordt steeds belangrijker.”

“Daar leggen we heel sterk de klemtoon op”, vult Karel Luyckx aan. “Voor elk project bekijken we nauwkeurig met welke partij we het beste kunnen samenwerken. Daarnaast willen we ook meerdere samenwerkingen over projecten heen opzetten. Op die manier kunnen we de betrouwbare, degelijke bedrijven meer perspectief bieden.”

Dubbele overname

Bedrijf verder uitbouwen

Intussen is duidelijk dat de eerste generatie het bedrijf opstartte en uitbouwde. De tweede generatie zorgde voor de consolidatie en verhuis. “Ik hoop dat ik als derde generatie kan instaan voor de verdere uitbouw”, aldus Michel Vanderstraeten.

Nood aan nieuwe vestiging

“We zijn altijd een vrij atypisch Limburgs bedrijf geweest omdat onze focus altijd heeft gelegen op het centrum van het land. Voor ons waren de provinciegrenzen nooit heilig. Toegegeven, de mobiliteit vormt een serieus probleem in dit land. Toen ik startte in dit bedrijf, begonnen we op onze Brusselse werven rond 7.30 u. Nu is dat een uur vroeger, als dat enigszins kan. Die focus op het centrum van het land en de mobiliteitsproblemen zorgden ervoor dat we nood hadden aan een bijkomende vestiging voorbij de as Antwerpen-Brussel.”

Overname leidt tot VDS Group

“De eerste overname die we deden, beantwoordde echter niet aan dat criterium omdat we eerst een bedrijf uit de buurt overnamen. Dat resulteerde in Execon nv dat zich vooral richt op klasse 6-aannemingen. Het idee om ergens in het centrum een extra vestiging te vinden, was echter niet verdwenen.

Begin 2007 knoopten we gesprekken aan met de familie Peremans in Halle. Zij waren actief in de distributie, met Colruyt als grootste klant. Zowel qua regio als qua activiteiten was Peremans nv dus complementair met onze onderneming. Kort daarna kwamen we tot een akkoord met de familie en namen we de aandelen integraal over. Sinds die overname gaan we door het leven als VDS Group met drie bouwbedrijven. Binnen de groep zetten we volop in op synergieën.

Twee jaar geleden beslisten we bijvoorbeeld om alle logistieke activiteiten van de drie firma’s te bundelen in VDS Logistics. Tegelijk met de uitbreiding van onze kantoorgebouwen, trokken we een nieuw depot op. Vorig jaar namen we VDS Immo in de groep op, daarin wordt al het vastgoed van de groep ondergebracht.”

Ook projectontwikkeling

Heel wat aannemingsbedrijven zijn door de jaren heen begonnen met projectontwikkeling. “Ik ben naast VDS Group zelf ook actief als ontwikkelaar”, aldus Michel Vanderstraeten. “Maar dat via een participatie in Montreal RED, gevestigd in Antwerpen. Montreal is een projectontwikkelaar met focus op binnenstedelijke ontwikkelingen, vaak in een pps-samenwerkingsverband met lokale publieke instanties. Montreal doet regelmatig een beroep op de bouwbedrijven uit de VDS Group, maar zeker niet uitsluitend.”

Nood aan diversificatie

Ook residentiële projecten

Toen Michel Vanderstraeten in 1997 in de firma stapte, bestond het cliënteel voor 90% uit instanties uit de publieke sector. Vanderstraeten nv rijfde heel wat belangrijke overheidsopdrachten binnen. “Dat is echter een zeer conjunctuurgevoelige markt. Ik herinner me dat ons orderboekje rond de eeuwwisseling moeilijker gevuld raakte. Het beperkte aanbod zorgde voor scherpe concurrentie, met het oog op continuïteit voor het eigen personeel. Op een gegeven moment was het orderboek zelfs bijna leeg. Toen beslisten we om te diversifiëren. Residentiële projecten bleek voor ons een interessante keuze. Niet de makkelijkste markt met particuliere klanten die hun vermogen investeren in ons project. Logisch dat ze met een vergrootglas naar de oplevering komen.”

Gezonde mix tussen markten

“We streven een gezonde mix na tussen beide markten, met als doel maximale bedrijfscontinuïteit te garanderen. De overname van Peremans nv was dubbel interessant: het was een geografische uitbreiding maar ook kon er met de distributiesector een nieuwe segment aangeboord worden. Het betreft snedige en kortlopende projecten, ideaal voor de lichter gestructureerde bedrijven binnen onze groep. Het resultaat is dat we nu dus in drie verschillende markten actief zijn, wat ons in staat moet stellen om de grootste schokken op te vangen.”

Managementwissel

Met Vanderstraeten nv, Execon nv en Peremans nv bestaat de VDS Group nu uit drie bedrijven. Maar de kans is klein dat het daarbij blijft. “Er zijn absoluut nog plannen die op tafel liggen”, verzekert Michel Vanderstraeten. “In dat kader moet je ook onze recente managementwissel zien.

Eerder dit jaar werd ik gedelegeerd bestuurder van de groep. Louter wegens de vaststelling dat ik de afgelopen jaren te veel ballen tegelijk in de lucht aan het houden was. Ik had de operationele leiding bij Vanderstraeten nv maar bepaalde ook mee het beleid van de twee andere firma’s. Daarnaast was ik ook nog in vastgoedontwikkeling actief. Alles samen werd dat van het goede te veel.

Dat is tegelijk de kracht en de zwakte van een familiebedrijf: enerzijds kijkt een familiebedrijf op zeer lange termijn, vaak over generaties heen, maar anderzijds doen managementwissels in een dergelijke onderneming zich niet frequent genoeg voor. Dat is volgens mij de achillespees van elk familiaal bedrijf. Om al die redenen ging ik vorig jaar op zoek naar een externe manager voor Vanderstraeten nv. Die vond ik in Karel Luyckx, op dat moment actief bij sectorgenoot Houben.”

“Door de vele succesvolle samenwerkingen tussen Houben en Vanderstraeten kende ik het bedrijf en de mensen al goed”, aldus Karel Luyckx. “Ik wil dan ook graag mijn ervaring inzetten om het bedrijf op alle vlakken te laten groeien. Daarbij staan medewerkers en klanten centraal.”

Versterking van de groep

De managementwissel betekent dat Michel Vanderstraeten nu meer de handen vrij heeft om de groep verder te structureren en uit te bouwen. “De bedoeling is inderdaad om de sterktes van de groep volop uit te spelen. Tot nu profiteren we nog te weinig van de schaalgrootte en het groepsniveau. Momenteel bekijken we de mate waarin we gemeenschappelijke diensten, zoals hr of marketing, kunnen samenbrengen. Telkens maken we de afweging welke zaken het beste centraal of decentraal kunnen gebeuren, rekeninghoudend met de sterktes van elk firma binnen de groep. De bedoeling blijft immers om onze positie in Vlaanderen te verstevigen en op de lange termijn de groep klaar te maken voor de vierde generatie. Ik hoop stilletjes dat een van mijn kinderen het levensverhaal van mijn vader en grootvader kan en wil verderzetten. Maar dat is voorlopig nog verre toekomst.”

Nieuwe voorzitter Confederatie Bouw limburg

In april 2020 volgde Michel Vanderstraeten Erik Keijers op als nieuwe voorzitter van de Confederatie Bouw Limburg. Dit mandaat is eveneens een belangrijke trigger voor de managementwissel. “Ik was al een tijdje actief in de Confederatie, eerst als lid van de raad van bestuur, daarna als lid van het directiecomité en nu als voorzitter. Erik werd vorig jaar 65 en stond 9 jaar lang aan het hoofd. Hij was op zoek naar een opvolger en kwam daarvoor bij mij uit.

“Voor elk project bekijken we met welke partij we het beste kunnen samenwerken. Daarnaast willen we ook meerdere samenwerkingen over projecten heen opzetten"
- Karel Luyckx

Prioriteit als voorzitter

Mijn absolute prioriteit als voorzitter is de samenwerking in de sector te verbeteren, richting een betere ketensamenwerking. Het verdienmodel van menig algemeen aannemingsbedrijf is gestoeld op het scherp inkopen bij leveranciers en onderaannemers, maar dat is geen duurzaam model. De waardeketen zou moeten bestaan uit partners die allemaal een correcte vergoeding krijgen voor correcte prestaties. In datzelfde businessmodel past ook de samenwerking met ontwerpers en opdrachtgevers. Kortom, we willen een duurzame langetermijnrelatie uitbouwen met alle stakeholders.”

Impact coronacrisis

In deze onzekere tijden moet het nu eenmaal gevraagd worden. Welke impact kan de coronacrisis hebben op de activiteiten van de VDS Group? “Voorlopig valt het nog moeilijk in te schatten welke impact de coronacrisis op onze werkzaamheden zal hebben. Feit is wel dat de hele sector in snelheid gepakt geweest is. Met de start van de lockdown dachten we dat het nog wel mogelijk was om sommige projecten verder af te werken, maar al snel bleek dat dit niet ging lukken. Door de inzet van onze medewerkers en partners, hebben we in de loop van de maanden april en mei al onze werven geleidelijk aan terug kunnen opstarten. Veel buitenlandse werknemers waren teruggekeerd naar hun land en ondervonden moeilijkheden met het terugkeren door de coronamaatregelen. Deze crisisperiode heeft ons stappen doen zetten in de digitale wereld, waarbij we onze server en internetconnecties aan uitgebreide tests onderworpen hebben. Wat het orderboekje betreft, verwachten we op korte termijn niet echt een terugval. Geplande projecten zullen – zij het met wat vertraging – uitgevoerd worden. Maar daar heeft de klant begrip voor. We zitten per slot van rekening allemaal in hetzelfde schuitje.”