STRAKKE TUIN WORDT SPEELS MET CORTENSTAAL EN NIVEAUVERSCHIL
Frederik Oost won goud in De Vlaamse Tuinaannemer
Frederik Oost won vorig jaar goud in De Vlaamse Tuinaannemer, in de categorie 250 m² tot 1.000 m². Hij schiep een strakke tuin, die ook speels oogt dankzij het veelvuldige gebruik van niveauverschillen. Het cortenstaal dat op verschillende plaatsen terugkomt, maakt van de tuin een harmonieus geheel. “Ik ben gespecialiseerd in strakke, moderne tuinen met staal en gepolierd beton. Die tuinen zien er vaak strak en eenvoudig uit, maar vragen wel een minutieuze voorbereiding. Om alles zo strak te krijgen, moeten alle elementen perfect op elkaar zijn afgestemd."
ACHTERGROND ALS TUINARCHITECT
Frederik Oost heeft een achtergrond als tuinarchitect, maar zijn hart ligt bij de aanleg. “In 2007 ben ik afgestudeerd als tuinarchitect, maar ik ben meteen bij een tuinaannemer gaan werken. Drie jaar later heb ik van tuinaannemer mijn hoofdberoep gemaakt. Ik heb altijd tuinarchitectuur gestudeerd met het voorgevoel dat ik zou eindigen in de aanneming.
Ik wilde de basis mee hebben. Ik vind dat je een heel andere kijk hebt op de tuinaanleg als architect, zeker naar vormgeving toe, het oplossen van niveauverschillen … Ik was niet zover gekomen als ik geen tuinarchitectuur gestudeerd had. Je hebt meer overzicht over wat je aan het doen bent. Ondertussen concentreer ik me volledig op aanleg; ik heb de tijd niet om zelf nog ontwerpen te maken. Ik werk graag zo veel mogelijk mee op de werf."
Totaalprojecten
“In aanleg bieden we dan wel totaalprojecten aan. We doen het volledige spectrum: vijvers, houten creaties en bijgebouwen, beplanting ... Alleen zwembaden plaatsen we niet zelf. De technieken evolueren heel snel en het is moeilijk om alles bij te houden. Filtersystemen, pompsystemen, rolluiken, verlichting, overloopzwembaden, afdichtingen, afwerking binnen: het gaat heel breed en daarom vind ik het een stiel apart. Ik hou het liefst zo veel mogelijk zelf in handen, maar dan wil ik het ook goed doen. De zaken waarvan ik voel dat ik ze niet goed kan, daarvoor werk ik liever samen met iemand. De meeste projecten doen we volledig in eigen beheer om de vlotheid van de projecten te garanderen. Het is makkelijker als je alles zelf in de hand hebt. We werken met zes arbeiders en iedereen heeft zijn specialiteit. Als je kleiner bent en alles zelf doet, dan is het moeilijker om totaalprojecten aan te bieden. Je kunt dat dan niet in een aanvaardbaar tijdsbestek realiseren."
BETON
“We leggen nagenoeg altijd strakke tuinen aan, met beton en staal. We hebben ons gespecialiseerd in de aanleg van polybeton. Dat kan als terras, als oprit, als gelijk welke toepassing. We gaan het heel vaak combineren met grind. Zo krijg je een elegante verharding; we werken daarvoor vaak met betonstrips. Een verharding die compleet in polybeton is, ziet er al snel te zwaar uit."
Uitdagingen
Het werken met polybeton heeft enkele uitdagingen, vertelt Oost. “Het is uiteraard wat vlekgevoeliger dan keramiek, maar polybeton is buiten véél vlekvaster dan binnen. Als je binnen een vlek maakt, dan zal die moeilijker verweren en wegtrekken. Er zit immers geen zon of regen op. Buiten lukt dat beter. Ik leg zelf geen interieurbeton; daar is er ook meer risico op barsten. Beton zal nooit perfect egaal zijn, maar dat is nu net de charme van beton."
Verweren
“Beton is niet eeuwig. Het heeft grote voordelen: het zal nooit verzakken, er kunnen geen voegen loskomen, maar het materiaal zal wel verweren. De glanzende toplaag is na vijftien jaar weg. Het beton wordt dan ruwer. We hebben recent machines aangekocht om polybeton opnieuw te polieren. We kunnen dat beton weer perfect glad zetten, maar je krijgt nooit opnieuw die egale grijze kleur. De zandkorrels in het beton komen dan naar boven en die zul je zien. Dat heeft ook weer een aparte charme."
Boucharderen
“Boucharderen van beton doen we ook. Daarbij ga je het oppervlak punthameren, waardoor je een heel licht reliëf krijgt. Bij polybeton onder helling kan dat erg interessant zijn. Visueel zorgt het ervoor dat de stenen in het beton zichtbaar worden. Je kunt dat doen met klassiek grijs beton, maar je kunt ook met cement van andere kleuren gaan werken, waarmee je mooie composities kunt maken. Daar zijn we recent mee gestart. Het is een oppervlakteafwerking die je vooral ziet bij natuursteen. Boucharderen ziet er ook mooier uit bij grote stukken beton. Er is dan wat meer variatie. We werken soms met grote puzzelstukken, met daartussen ook weer grind. Dat maakt het erg afwisselend."
MINDER ONDERHOUD
“We hebben ook een onderhoudsploeg, maar die zijn niet voltijds met onderhoud bezig. In moderne tuinen is er een minder breed gamma aan beplanting. In strakke tuinen zijn het vooral je lijnen en je constructies die de tuin maken. De siergrassen vragen al minder onderhoud dan weelderige beplanting. Vaak worden we aangeschreven door mensen die graag een strakke tuin willen en al een tuinaannemer hebben voor het onderhoud, die dergelijke strakke projecten niet uitvoert. Dan doen wij de aanleg en dan doet de andere tuinaannemer het onderhoud. Daar hebben wij absoluut geen probleem mee, we dringen dat niet op. We zijn er ook niet echt naar op zoek. We doen meer constructies. We hebben ook het machinepark ervoor en ik focus me dan ook liever daarop."
Hoe eenvoudiger, hoe meer voorbereiding
“Elk project vraagt voorbereiding om het tot een goed einde te brengen. Meestal is het zo: hoe eenvoudiger het eruitziet, hoe moeilijker de voorbereiding. Als de lijnvoering steriel is en alles doorloopt, dan ziet dat er eenvoudig en strak uit, maar om het zo strak te krijgen, moet alles wel minutieus afgestemd zijn op elkaar. In een landelijke tuin waar alles glooit, maakt het minder uit of een element wat meer naar links of naar rechts staat. In een strakke tuin heb je dat niet."
WINNEND PROJECT: HOOGTEVERSCHILLEN IN CORTENSTAAL
“Deze woning lag verdiept ten opzichte van de straat. Dat heb ik opgelost met een trap van massieve blokken natuursteen. Ik heb grote cortenstaalbalken gebruikt, die dienen als zitelement dwars over de tuin. Vooraan heb ik het kleine niveauverschil ook weer opgeheven met cortenstaal. Achteraan heb ik dezelfde elementen laten terugkomen. Onder de grindzone en het terras is er een kelder gebouwd, samen met de tuinaanleg. De muren zijn door de kelderbouwer gegoten in beton; wij hebben ze bezet met natuursteen. De vijver staat op de kelder; de achtermuur van de vijver is de achtermuur van de kelder. De dekplaat op de muren is ook cortenstaal. We wilden de tuin subtiel houden en met weinig verschillende materialen werken. Daarom hebben we dat cortenstaal telkens herhaald. Daardoor krijg je een mooi harmonieus geheel. Aan de achterkant ligt ook een zwevend terras, van 45 cm hoger. Daardoor kun je op de rand gaan zitten als op een zitbank. Dat terras steunt op zwarte steunpalen die nagenoeg niet zichtbaar zijn. De toegang van de kelder is buiten en bevindt zich tussen twee muren. We hebben nog een glazen balustrade geplaatst voor de veiligheid. Het blok in cortenstaal op het einde is een vuilnisbakkast."
Uitdagingen
“Die blokken zijn allemaal op maat gemaakt; die moesten van China komen. Dat duurt enkele maanden, terwijl we nog maar weinig vaste maten hadden. Alles is op maat gemaakt; geen enkele tegel is standaard. En toch zijn ze besteld vóór de betonnen muren gegoten waren. Dat was riskant, omdat ik moest vertrouwen op de kelderbouwer. Gelukkig was de kelder bijna perfect uitgevoerd en hebben we geen problemen gehad. Het is een groot project, maar het moest wel echt in detail worden uitgevoerd. Dat brengt een kostenplaatje mee, maar de klant wou echt investeren in een perfecte afwerking. Ik heb wel een onschuldig foutje gemaakt. (lacht) De bloktredes bleken wat te smal en we hebben dat opgelost door vóór elke trede ledverlichting te plaatsen. Dat geeft een heel mooi effect. De deksteen in cortenstaal was ook mijn voorstel. Voor de rest was de tuin vooral een samenwerking tussen de verschillende partijen."
Niveauverschillen
“Bij dit project waren er al niveauverschillen; die maken je oppervlakte snel beperkter. Met een helling verlies je veel ruimte; door met verschillende niveaus te werken, heb je toch nog behoorlijk grote vlakke stukken. Dat vind ik goed aan dat concept. Ik werk daar vaker mee. In bepaalde tuinen gaan we zelfs niveauverschillen creëren om het wat speelser te maken. Een bepaalde zone die verlaagd ligt, een terras op tegeldragers dat aansluit aan het vloerplat van een woning … Een terras dat aansluit bij het vloerplat, is veel aangenamer en ook vlotter toegankelijk dan een terras dat lager ligt."
STADSTUINKAMER
Oost: “In dit stadstuintje hebben we een 'tuinkamer' geschapen. We moesten met een torenkraan werken. De tuin lag anderhalve meter lager dan het vloerplat van de woning; dat maakt het onmogelijk om met materiaal door het huis te gaan. Eerst hebben we de bestaande koterij afgebroken, vervolgens hebben we veel speelse elementen voorzien: een waterelement waarbij het water onder de tegel verdwijnt en zo gerecycleerd wordt, een houten bank ervoor en een houten wand met verschillende breedtes van planken, op onregelmatige plaatsen. Zo konden we ook makkelijk de indirecte verlichting wegwerken. Hier zijn we meegegaan in de tuinkamertrend: de inrichting van het huis bevatte veel zwart en wit, en we hebben dat doorgetrokken in de tuin."